Η Επανάσταση σε κίνδυνο
Η Επανάσταση
σε κίνδυνο
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ
Ο πρώτος μάρτυρας του Αγώνα
Ο πρώτος μάρτυρας
του Αγώνα
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
ΔΙΑΚΟΣ
Πάτε κι εσείς κι η πίστη σας, μουρτάτες, να χαθείτε. Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θε να πεθάνω... Δε θέλω, να μου λυπηθείτε σεις την παλληκαριά μου. Εκείνος που πεθαίνει για την πατρίδα και την πίστη του Χριστού, δε φοβάται ούτε σούβλισμα ούτε ψήσιμο!
Το λιοντάρι της κλεφτουριάς
ΟΔΥΣΣΕΑΣ
ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ
ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ
Το λιοντάρι της κλεφτουριάς
Δεν πρέπει να σταυρώνουμε τα χέρια και να κοιτάμε τον ουρανό. Ο Θεός μάς έδωσε χέρια και γνώση. Ας ρωτήσουμε την καρδιά μας και ό,τι μας απαντήσει ας το κάνουμε πράξη. Κι ας είμαστε βέβαιοι αδέλφια ότι ο Χριστός μας, ο αγαπημένος, θα βάλει το χέρι Του επάνω μας. Στα άρματα αδέρφια ή να ξεσκλαβωθούμε ή να πεθάνουμε…
Μαζί στη γη,
μαζί στον ουρανό
ΑΓΙΕΣ ΚΥΡΑΝΝΑ & ΑΚΥΛΙΝΑ
ΑΓΙΕΣ ΚΥΡΑΝΝΑ
& ΑΚΥΛΙΝΑ
Μαζί στη γη, μαζί στον ουρανό
Τη σέρνουν στο δικαστήριο. Στην αρχή με λόγια συμπαθείας και υποσχέσεων για άνετη ζωή προσπαθούν να την πείσουν. Η Ακυλίνα λέει σταθερά: «Είμαι Χριστιανή».
Η Κυράννα στέκει γαλήνια.
«Εγώ είμαι Χριστιανή. Στον Χριστό ανήκει η αγνή ψυχή μου. Αυτόν πόθησα και ποθώ από τα παιδικά μου χρόνια. Είμαι έτοιμη για την αγάπη Του να χύσω το αίμα μου… Ακούσατε την απόκριση μου και μην περιμένετε πλέον από εμένα άλλο λόγο».
Σήκωσε το δικό του μπαϊράκι
Αυτή είναι μία έκφραση η οποία περιέχει μία τούρκικη λέξη, το «μπαϊράκι», (bayrak) που σημαίνει μικρό λάβαρο ή μικρή σημαία. Αναφέρεται για κάποιον που επαναστατεί και ανεξαρτητοποιείται από μία ομάδα, ή από μία οργανωμένη δράση και κάνει το δικό του.
Λέγεται ότι προέρχεται από την κίνηση «αποστασίας» που έκαναν ορισμένα μέλη των αντάρτικων ομάδων των βουνών, οι αρματολοί, με αφορμή διαφωνίες για το θέμα του αρχηγού ή αψιμαχίες και παρεξηγήσεις μεταξύ τους. Κάποιος οπλαρχηγός αποχωρούσε παίρνοντας μαζί του και άλλα παλικάρια και δημιουργούσε μία καινούργια ομάδα, σηκώνοντας έτσι «το δικό του μπαϊράκι».
Κάτω στου Βάλτου τα χωριά
Στίχοι
Κάτω στου Βάλτου τα χωριά,
Ξηρόμερο και Άγραφα,
και στα πέντε βιλαέτια
φάτε, πιέτε, μωρ' αδέρφια.
Εκεί είν' οι κλέφτες οι πολλοί,
ούλοι ντυμένοι στο φλουρί,
κάθονται και τρών και πίνουν
και την Άρτα φοβερίζουν.
Πιάνουν και γράφουν μια γραφή
και φοβερίζουν τον κατή,
γράφουνε και στο Κομπότι,
προσκυνούνε τον Δεσπότη.
Βρε Τούρκοι, κάτσετε καλά,
γιατί σας καίμε τα χωριά!
Γρήγορα τ' αρματολίκι,
γιατ' ερχόμαστε σαν λύκοι!
Κάτω στου Βάλτου τα χωριά,
Ξηρόμερο και Άγραφα,
και στα πέντε βιλαέτια
φάτε, πιέτε, μωρ' αδέρφια.
Εκεί είν' οι κλέφτες οι πολλοί,
ούλοι ντυμένοι στο φλουρί,
κάθονται και τρών και πίνουν
και την Άρτα φοβερίζουν.
Πιάνουν και γράφουν μια γραφή
και φοβερίζουν τον κατή,
γράφουνε και στο Κομπότι,
προσκυνούνε τον Δεσπότη.
Βρε Τούρκοι, κάτσετε καλά,
γιατί σας καίμε τα χωριά!
Γρήγορα τ' αρματολίκι,
γιατ' ερχόμαστε σαν λύκοι!
Είναι ένα από τα πιο παλιά παραδοσιακά τραγούδια που καταγράφηκε για πρώτη φορά το 1824 από τον Γάλλο ιστορικό και περιηγητή Κλωντ Φοριέλ. Ένα τραγούδι με ηρωικό χαρακτήρα, που μας πληροφορεί για την ζωή των Kλεφτών και των Aρματολών. Αναφέρεται στην δράση τους στην περιοχή του Βάλτου στην νότια Πίνδο. Τα βουνά του Βάλτου, το Μακρυνόρος και τα Ακαρνανικά Όρη, έγιναν στον καιρό της τουρκοκρατίας, καταφύγιο και ορμητήριο της κλεφτουριάς.
Ήταν συνηθισμένη ευχή εκείνα τα χρόνια «Να γίνεις κλέφτης στ’ Άγραφα κι αρματολός στο Βάλτο». Στα μέρη του Βάλτου και των Αγράφων έδρασαν ονομαστοί κλεφταρματολοί όπως ο Κατσαντώνης, ο Γώγος Μπακόλας, ο Μπουκουβάλας, ο Ίσκος (που μεγάλωσε τον μικρό Καραϊσκάκη ως ψυχογιό) και άλλοι.
Οι κλέφτες εκεί ανέπνεαν τον αέρα της λευτεριάς. Όχι μόνο δεν υποτάσσονταν αλλά και φοβέριζαν τον Κατή (τον Τούρκο διοικητή) της Άρτας πως θα της κάψουν τα χωριά, που ήταν πλούσια τούρκικα τσιφλίκια στην πεδιάδα της.
«…προσκυνούνε τον Δεσπότη…». Ηρωισμός, μάχες, σκληρή ζωή αλλά και πίστη στον Χριστό και σεβασμός στην Μητέρα Εκκλησία, σαν το βασικότερο στοιχείο της εθνικής συνείδησης. Η βαθιά σχέση της Εκκλησίας με τα παιδιά της φαίνεται σε πολλά δημοτικά τραγούδια.
Τ’ Ανδρούτσου η μάνα χαίρεται
Στίχοι
Τ’ Ανδρούτσου η μάνα χαίρεται
Του Διάκου καμαρώνει
Γιατί έχουν γιους αρματωλούς
Και γιους καπεταναίους
Ανδρούτσος φυλάει τη Γραβιά
Διάκος την Αλαμάνα
Τ’ Ανδρούτσου η μάνα χαίρεται
Του Διάκου καμαρώνει
Γιατί έχουν γιους αρματωλούς
Και γιους καπεταναίους
Ανδρούτσος φυλάει τη Γραβιά
Διάκος την Αλαμάνα
Σκοπός ιστοσελίδας
Με αφορμή τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, η ιστοσελίδα epanastasi1821.online έχει σκοπό να γνωρίσουν οι νέες γενιές την ιστορία της πατρίδας μας και να εμπνευστούν από αυτή. Έχει μονάχα επιμορφωτικό χαρακτήρα και δεν έχει ούτε κερδοσκοπικό ούτε διαφημιστικό σκοπό.
Πνευματικά δικαιώματα
Για τη δημιουργία αυτής της ιστοσελίδας χρησιμοποιήθηκαν εικόνες από διάφορες διαθέσιμες πηγές.
Διατηρούμε την αποκλειστικότητα μόνο των απολύτως δικών μας δημιουργημάτων (κείμενα-εκτέλεση τραγουδιών-δομή).